Actieve mobiliteit: kennis omzetten in actie

Van lopen tot fietsen: steden in heel Europa experimenteren met actieve mobiliteit om stedelijke ruimtes gezonder, groener en aantrekkelijker te maken.

Het Policy Lab van het European Urban Initiative (EUI) voor actieve mobiliteit ondersteunt deze inspanningen door gebruik te maken van bestaande ervaringen en door vertegenwoordigers van steden, deskundigen en belanghebbenden samen te brengen voor een acht maanden durend traject, van juli 2025 tot februari 2026, met als doel geleerde lessen om te zetten in praktische aanbevelingen voor lokale maatregelen.

Actieve mobiliteit is meer dan alleen een manier om u te verplaatsen: het vermindert files en uitstoot, bevordert de gezondheid en maakt steden toegankelijker en betaalbaarder. Toch is het niet eenvoudig om af te stappen van autogerichte planning. Via het Policy Lab onderzoeken steden uitdagingen en kansen, brengen ze in kaart wat werkt en ontwikkelen ze richtlijnen die in heel Europa kunnen worden toegepast, zodat actieve mobiliteit naadloos kan worden geïntegreerd in het openbaar vervoer en in bredere duurzame mobiliteitssystemen.

Waarom actieve mobiliteit belangrijk is
Actieve mobiliteit is meer dan een manier om van A naar B te komen. Het vermindert congestie en uitstoot, bevordert een gezondere levensstijl en maakt steden toegankelijker en betaalbaarder voor iedereen. In de EUI Forward-Looking Survey 2024 werd mobiliteit aangemerkt als de topprioriteit voor Europese steden, waarbij actieve mobiliteit – lopen, fietsen en andere niet-gemotoriseerde vormen van vervoer – als een centraal aandachtspunt naar voren kwam. Hoewel het bevorderen van actieve mobiliteit tal van voordelen oplevert, staan steden nog steeds voor uitdagingen bij het loskomen van autogerichte planning en bij het waarborgen van inclusiviteit, toegankelijkheid en integratie met bredere vervoerssystemen.

Belangrijk is dat het Policy Lab actieve mobiliteit plaatst binnen het bredere kader van geïntegreerde mobiliteitssystemen, met inbegrip van functionele stedelijke gebieden en stedelijk-platteland verbindingen, en erkent dat lopen en fietsen naadloos moeten aansluiten op andere vormen van duurzaam vervoer.

Vier thema’s die centraal staan in het Policy Lab
De studie richt zich op vier belangrijke dimensies:

• Gedragsverandering – hoe een blijvende verschuiving naar lopen en fietsen kan worden gestimuleerd.
• Data en technologie – het gebruik van digitale tools ter ondersteuning van duurzame mobiliteit.
• Toegankelijkheid en inclusie – ervoor zorgen dat alle groepen kunnen profiteren van actieve mobiliteit.
• Barrières overwinnen – vaststellen wat steden belemmert om succesvolle praktijken op grotere schaal toe te passen.

Van kennis naar praktijk
Door te bouwen op praktijkervaringen helpt het EUI Policy Lab steden om ideeën om te zetten in daden. Het biedt empirisch onderbouwd advies over wat werkt en ondersteunt lokale overheden bij het ontwerpen van geïntegreerde, inclusieve en duurzame stedelijke mobiliteitssystemen. Het Lab benadrukt ook het belang van samenwerking: het uitwisselen van praktijken tussen steden, de afstemming op bredere vervoerssystemen en het integreren van mobiliteit met klimaat-, gezondheids- en sociale prioriteiten.

Voortgang tot nu toe
Sinds de lancering heeft het Policy Lab bestaande kennis in kaart gebracht door middel van deskresearch en een reeks casestudy’s geselecteerd voor diepgaandere analyse. De geselecteerde steden hebben een vragenlijst ontvangen om meer gedetailleerde en vergelijkbare informatie te verstrekken. Een kleinere groep zal vervolgens worden uitgenodigd om deel te nemen aan hoorzittingen (diepte-interviews).

Wat volgt

• Focusgroepen – dit zijn online openbare discussies die in november 2025 worden gehouden, waarin experts, vertegenwoordigers van steden en belangrijke belanghebbenden op het gebied van mobiliteit samenkomen. De thema’s en datums worden vastgesteld na analyse van de resultaten van de vragenlijst.
• EU City Lab – het EU City Lab, gezamenlijk georganiseerd door EUI en URBACT, vond plaats op 28 en 29 oktober 2025 in Hamburg.

De definitieve aanbevelingen, die begin 2026 worden verwacht, zullen praktische richtlijnen bieden voor steden die actieve mobiliteit willen uitbreiden, voortbouwend op lessen die in heel Europa zijn geleerd.

Lessen omzetten in impact
Het Policy Lab laat zien dat het bevorderen van actieve mobiliteit een collectieve inspanning is. Europese steden kunnen van elkaar leren, succesvolle praktijken aanpassen en oplossingen opschalen op een manier die past bij de lokale context. Door bewijs, innovatie en samenwerking met elkaar te verbinden, helpt het EUI Policy Lab bij het bouwen van groenere, gezondere en inclusievere steden en baant het de weg voor de transitie van stedelijke mobiliteit in Europa.

Volg het EUI Policy Lab over actieve mobiliteit om casestudy’s, tools en praktische aanbevelingen uit steden in heel Europa te zien en ontdek hoe de lessen van vandaag de duurzame, leefbare steden van morgen vormgeven.

Abonneer u op onze nieuwsbrief voor de laatste updates over het EUI Policy Lab voor actieve mobiliteit.